Πέμπτη 28 Απριλίου 2022

Κυρήνη: Η εκπληκτική αρχαία Ελληνική πόλη της Λιβύης

 

Τα ερείπια της άλλοτε σπουδαίας πόλης της Κυρήνης. Δημόσιος τομέας


Η Κυρήνη, η αρχαία Ελληνική και αργότερα ρωμαϊκή πόλη κοντά στο σημερινό Σαχχάτ της Λιβύης, ήταν η αρχαιότερη και πιο σημαντική από τις πέντε Ελληνικές πόλεις της περιοχής.

Έδωσε στην ανατολική Λιβύη το κλασικό όνομα Κυρηναϊκή που διατήρησε μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η αρχαία Νεκρόπολη της Κυρήνης.

Πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια πριν, μια ομάδα Ελλήνων από το νησί της Θήρας (γνωστή και ως Σαντορίνη) κατευθύνθηκε νότια, αναζητώντας ένα νέο μέρος για να ζήσει. Το ταξίδι τους τελείωσε στο βόρειο τμήμα της Αφρικής στη σύγχρονη Λιβύη.

Αυτοί οι Έλληνες άποικοι ίδρυσαν μια νέα πόλη, που την ονόμασαν Κυρήνη. Η πόλη, που ιδρύθηκε το 631 π.Χ., είχε σύντομα τον πρώτο της βασιλιά, τον Βάτο, να την κυβερνά.

Ο Βάτος ήταν η πρώτη ισχυρή φιγούρα σε αυτό που αργότερα έγινε η δυναστεία των Βατιάδων.

Κυρήνη, στη βόρεια Αφρική


Οι Βαττιάδες κυβέρνησαν την Κυρήνη για οκτώ γενιές μέχρι το 440 π.Χ. Υπό την κυριαρχία τους ιδρύθηκε το λιμάνι της Απολλωνίας, μαζί με τη Βερενίκη, τη σημερινή Βεγγάζη.

Η Κυρήνη ήταν ευημερούσα και είχε εμπορικούς δεσμούς με κάθε Ελληνική πόλη στη σημερινή σύγχρονη Ελληνική ηπειρωτική χώρα και νησιά.

Ήταν μια από τις κυριότερες πόλεις του αρχαίου Ελληνικού κόσμου με τους ναούς, τους τάφους, την αγορά, το γυμνάσιο και το αμφιθέατρο της Κυρήνης που θεωρούνταν όλα εμπνευσμένα από τις ιστορικές δομές των Δελφών.

Η πόλη έγινε Δημοκρατία το 460 π.Χ. ακολουθώντας την πολιτική παράδοση που είχε καθιερώσει η Αθήνα.

Ο ναός του Διός στην Κυρήνη. Εικόνα: David Stanley, CC BY 2.0 /Wikipedia Commons


Η φιλοσοφία άκμασε στην αρχαία πόλη της Κυρήνης

Η Κυρήνη συνέβαλε στην πνευματική ζωή του αρχαίου Ελληνικού κόσμου μέσω των διάσημων φιλοσόφων και μαθηματικών της.

Η φιλοσοφία άκμασε στο Κυρηναϊκό οροπέδιο στη Σχολή της Κυρήνης. Εδώ αναπτύχθηκαν οι «Κυρηναίοι», μια μικρή σωκρατική σχολή που ιδρύθηκε από τον Αρίστιππο, ο οποίος ήταν ίσως φίλος του Σωκράτη ή, σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες, εγγονός του Αρίστιππου με το ίδιο όνομα.

Ο Γάλλος νεοεπικούρειος φιλόσοφος, Michel Onfray, αποκάλεσε την Κυρήνη «μια φιλοσοφική Ατλαντίδα» χάρη στην τεράστια σημασία της στη δημιουργία και την αρχική ανάπτυξη της ηθικής της απόλαυσης.

Η Κυρήνη ήταν επίσης η γενέτειρα του Ερατοσθένη, ο οποίος καθόρισε την περιφέρεια της Γης. Ο μεγάλος στοχαστής πήγε αργότερα στην Αλεξάνδρεια. Αγάλματα φιλοσόφων, ποιητών και οι Εννέα Μούσες και μια προτομή του Δημοσθένη έχουν ανακαλυφθεί στην Κυρήνη, που πιστοποιούν τον σπουδαίο πολιτισμό που κάποτε άκμασε σε αυτή την περιοχή της Βόρειας Αφρικής.

Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος πέθανε το 323 π.Χ., η Κυρηνική Δημοκρατία υποτάχθηκε στους ηγεμόνες της Δυναστείας των Πτολεμαίων και λίγους αιώνες αργότερα, έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως επαρχία.

Η περίφημη «Αφροδίτη της Κυρήνης», ένα ακέφαλο μαρμάρινο άγαλμα που αντιπροσωπεύει τη θεά Αφροδίτη, ένα ρωμαϊκό αντίγραφο ελληνικού πρωτοτύπου, ανακαλύφθηκε από Ιταλούς στρατιώτες εδώ το 1913. Μεταφέρθηκε στη Ρώμη, όπου παρέμεινε μέχρι το 2008, οπότε και επέστρεψε στη Λιβύη.

Τα ερείπια της Κυρήνης παραμένουν εκεί ως υπενθύμιση του πλούσιου παρελθόντος της περιοχής, το οποίο διαμορφώθηκε από Έλληνες και Ρωμαίους.

Περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1982, η Κυρήνη κατατάσσεται σήμερα μεταξύ των πιο παραμελημένων και απειλούμενων τοποθεσιών της UNESCO στη λεκάνη της Μεσογείου λόγω ακατάλληλης αποκατάστασης και εκτεταμένης λεηλασίας των Ελληνικών αντικειμένων της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου